Ngày nay, chúng ta thường nghe giới trẻ sử dụng nhiều thuật ngữ nghe có vẻ hơi lạ, trong đó có từ “ca khia”. Khi nghe đến ca khia, có lẽ chúng ta đều hiểu rằng đó là hành động trêu chọc ai đó bằng lời nói. Nhưng không phải ai cũng biết ý nghĩa thực sự và nguồn gốc của từ ca khia. Vậy trong bài viết hôm nay, chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu ý nghĩa và nguồn gốc của từ ca khia.
“Ca khia” là gì? Nghĩa gốc của từ “ca khia” là gây chuyện, gây gổ với người khác mà không có lý do. Nhưng ngày nay, từ này được dùng để chỉ hành động trêu chọc, chế giễu, giễu cợt người khác một cách tinh tế, nhẹ nhàng với mục đích mang lại niềm vui cho bản thân và tiếng cười cho những người xung quanh.
Mỉa mai là gì?
Tiếng Việt của chúng ta là một kho tàng vô tận, mặc dù là “tiếng mẹ đẻ”, nhưng chắc chắn vẫn còn nhiều từ mà chúng ta không hiểu nghĩa. Một trong số đó là từ “ca khia”, mặc dù nghe rất nhiều, nhưng ít ai hiểu được nghĩa của từ ca khia. Theo từ điển, nghĩa gốc của từ ca khia là nói về hành vi gây chuyện, tìm chuyện để cãi nhau, đánh nhau vô cớ. Ví dụ: “cô ta thích trêu người ta”, “anh chàng đó là một kẻ thích trêu người”,…
Ngày nay, giới trẻ sử dụng từ “ca khia” rất nhiều, nhưng chủ yếu là trong những cuộc trò chuyện vui vẻ, không có ý định gây rắc rối hay đánh nhau. Do đó, ngày nay, từ “ca khia” còn được dùng để chỉ hành động trêu chọc, mỉa mai hoặc chế giễu người khác một cách tinh tế, nhẹ nhàng với mục đích mang lại tiếng cười cho bản thân và những người xung quanh.
“Ca khia” là gì? Ngày nay, “ca khia” có nghĩa là hành động trêu chọc người khác một cách tinh tế để khiến họ cười.
Nguồn gốc của từ “ca khia” là gì?
Như đã nói ở trên, tiếng Việt của chúng ta là một kho tàng vô tận, bởi tiếng Việt được tạo thành từ nhiều từ mượn từ tiếng Nôm, tiếng Hán và tiếng dân tộc. Trong số đó, từ “ca khia” cũng là một từ mượn và có nguồn gốc từ tiếng Khmer (Khmer). Người Khmer sinh sống chủ yếu ở vùng Tây Nam Bộ, đặc biệt là các tỉnh như Sóc Trăng, Trà Vinh, Kiên Giang.
Theo nghiên cứu, tiếng Khmer thường được đọc là: Khvay, chhvo, lnong, lngơ,… Khi tiếng dân tộc này hòa nhập với tiếng Việt, nó sẽ trở thành những từ có âm tiết rõ ràng hơn để dễ đánh vần và dễ đọc hơn. Ví dụ, lnong sẽ được chuyển thành lóng góng, lngơ sẽ được chuyển thành lô ngo.
Tương tự như vậy, những từ có chữ “cà” ở phía trước được coi là biến thể của âm tiết “K” trong tiếng Khmer. Ví dụ: ca khia, ca tang, ca nguc,… Không chỉ ảnh hưởng đến ngôn ngữ nói, tiếng Khmer còn ảnh hưởng đến cách người phương Tây gọi tên các địa danh và địa điểm như: Sa Đéc (tiếng Khmer: Psar Đéc), Cà Mau (Tuk Khmau), Bạc Liêu (Po Loeuth), Sóc Trăng (Srock Khléang), Mỹ Tho (Srock Mi So)…
Vì có nguồn gốc từ tiếng Khmer nên từ “ca khia” không phải là từ do giới trẻ sáng tạo ra mà là từ rất cổ. Ta có thể dễ dàng bắt gặp từ này trong các tác phẩm văn học như “Dế mèn phiêu lưu ký”, “Kaleidoscope”,… Hay năm 2010, tác giả Huyền Trang cũng cho ra mắt cuốn sách “Đối mặt với hành vi ca khia ở trẻ em”.
Từ “ca khia” có nguồn gốc từ tiếng Khmer và đã được sử dụng từ lâu trong các tác phẩm văn học, ví dụ như trong “Những cuộc phiêu lưu của một chú dế”.
Từ “cà khia” trở nên phổ biến khi nào?
Nói về độ phổ biến, từ “ca khia” có lẽ đã trở nên phổ biến trong giới trẻ từ năm 2019, nhờ vào loạt clip hài của nhóm hài Welax. Từ “ca khia” đã được nhóm hài này sử dụng triệt để trong các clip của họ. Hot nhất trong số này là clip “Cách hoàn hảo để trêu chọc người yêu cũ”, đã đạt 3,3 triệu lượt xem trên Facebook.
Sau này, nhiều danh hài nổi tiếng khác cũng sử dụng từ “ca khia” hoặc khai thác chủ đề “ca khia” trong các tiết mục biểu diễn, tác phẩm của mình như Hoài Linh, Huỳnh Lập, nhóm hài Vlog 1977,… Trong đó, nổi bật nhất là series hài “Chó em ca khia” của diễn viên Huỳnh Lập được nhiều bạn trẻ yêu thích.
Ngoài ra, một số Trang về chủ đề “ca khia” trên Facebook cũng đã được tạo ra, để mọi người có thể chia sẻ và giải trí những câu chuyện hoặc sự thật thú vị về “ca khia”. Các Trang này được nhiều người tham gia, chia sẻ và đóng góp. Ví dụ, Trang “Ca khia hay nhất”, được thành lập vào tháng 9 năm 2019, hiện có hơn 532.619 người theo dõi. Điều này cho thấy các chủ đề về “ca khia” thu hút sự chú ý của người xem như thế nào.
Ngày nay, trêu chọc không chỉ giới hạn trong các cuộc trò chuyện và chuyện phiếm giữa mọi người. Hành động này cũng được sử dụng trong các chiêu trò quảng cáo của các thương hiệu và nhãn hàng, với mục đích trêu chọc điểm yếu của các thương hiệu đối thủ để tăng cường điểm mạnh của họ. Hành động này cũng nhằm mục đích thu hút sự thích thú của người tiêu dùng đối với hành động “trêu chọc”.
Những tác phẩm có cảnh hành động hài hước cũng khá được khán giả yêu thích.
Trêu chọc có phải là hành động tiêu cực không?
Theo nghĩa gốc của nó, từ “ca khia” ám chỉ hành vi gây rắc rối bằng những cử chỉ và lời nói khiếm nhã với mục đích gây gổ với người khác. Những hành động này được coi là tiêu cực, đáng lên án và chúng ta không nên làm.
Tuy nhiên, nếu xét theo nghĩa mà giới trẻ ngày nay sử dụng, từ “ca khia” được ví như một thứ văn hóa trêu chọc giới trẻ khi nói chuyện với bạn bè để tạo tiếng cười. Nhiều người còn ví “ca khia” như một hành động “nghiệp ngôn”. Tuy nhiên, “ca khia” chủ yếu mang ý nghĩa vui vẻ, lời nói có tính châm biếm khéo léo, miễn là không thiếu tôn trọng hoặc quá đáng với người khác.
Một số ví dụ hài hước về những câu nói và thành ngữ châm biếm
Sự châm biếm có thể được thể hiện một cách linh hoạt trong những câu chuyện phiếm, trong những câu tục ngữ, câu nói mà giới trẻ tự sáng tạo ra, ví dụ:
– Lúc đầu, mọi người đều mỉa mai.
– Tuổi trẻ như một tách trà/Nếu bạn không trêu chọc ai đó, tách trà sẽ không ngon.
– Trong tất cả các loại cà tím, tôi thích cà tím nhất.
– Lúc đầu, mọi người chưa tồn tại/Nếu bạn không trêu chọc, sẽ rất khó chịu.
– Chọc ghẹo không có gì xấu/Chọc ghẹo là để giải tỏa nỗi buồn.
– Trêu chọc một chút cũng vui/Trêu chọc một chút nhiều lần cũng vui.
Những câu có ý trêu chọc người khác:
– Một ngày đẹp trời, khi chứng kiến chuyện tình cảm của mọi người xung quanh, bạn sẽ thốt lên: “May mắn là mình vẫn còn độc thân”.
– Việc thờ cúng và kiêng khem vẫn không giúp bạn giảm cân.
– Tôi nghe nói anh có nhiều chuyện phải lo? Thật trùng hợp, tôi không quan tâm.
– Nghe nói em có nụ cười rạng rỡ. Thật trùng hợp là anh có một chậu quần áo vẫn chưa phơi.
Hy vọng qua những thông tin mà Shopkiss vừa chia sẻ trong bài viết đã giúp bạn hiểu được ý nghĩa ban đầu và ý nghĩa hiện tại mà nhiều người hay dùng của từ “ca khia”? Có thể nói rằng “ca khia” là một hành động châm biếm nhằm mục đích mang lại tiếng cười và niềm vui cho mọi người. Nhưng để có được niềm vui mà không khiến người khác cảm thấy khó chịu, bạn cũng nên biết cách “ca khia” một cách khéo léo, đúng nơi, đúng lúc và đúng người.