Uống thuốc tránh thai khẩn cấp là giải pháp “chữa cháy” cho những chị em vô tình “yêu” mà không sử dụng bao cao su hay các biện pháp tránh thai khác. Tuy nhiên, tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp vẫn là vấn đề đáng lo ngại và các chuyên gia khuyên bạn nên biết để bảo vệ bản thân khỏi những biến chứng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin cụ thể về những tác dụng phụ này. Hãy cùng tìm hiểu ngay nhé!
Thuốc tránh thai khẩn cấp hoạt động như thế nào
Trước khi tìm hiểu về tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp (emergency avoidance pills), chị em cần hiểu rằng đây là phương pháp thường được sử dụng sau khi quan hệ tình dục không an toàn. Mục đích, đúng như tên gọi của nó, là để ngăn ngừa việc mang thai ngoài ý muốn.
Thuốc tránh thai khẩn cấp thường được sử dụng dưới dạng viên. Khi đưa vào cơ thể, các thành phần hormone trong thuốc sẽ can thiệp vào quá trình rụng trứng ở phụ nữ, ngăn cản sự gặp gỡ và thụ tinh giữa trứng và tinh trùng. Trong trường hợp trứng đã thụ tinh, thuốc tránh thai khẩn cấp sẽ ngăn cản phôi thai làm tổ trong tử cung.
Thuốc tránh thai khẩn cấp giúp ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn.
Theo các chuyên gia và bác sĩ sản khoa, thuốc tránh thai khẩn cấp chủ yếu được sử dụng trong 3 trường hợp:
- Nhóm 1: Phụ nữ quan hệ tình dục không thường xuyên, không sử dụng hoặc không thể sử dụng biện pháp tránh thai lâu dài như uống thuốc tránh thai hàng ngày, không sử dụng vòng tránh thai, không có sẵn bao cao su…
- Nhóm thứ hai: Phụ nữ hoặc trẻ em gái bị cưỡng hiếp và không muốn mang thai ngoài ý muốn.
- Nhóm thứ ba: Những phụ nữ đã sử dụng các biện pháp tránh thai khác nhưng không thành công, ví dụ như bao cao su bị rách, tuột hoặc quên uống thuốc tránh thai hàng ngày… nhưng không muốn sinh con.
Ngoài ra, mặc dù thuốc tránh thai khẩn cấp được coi là biện pháp cần thiết và khá hiệu quả đối với những trường hợp được coi là “khẩn cấp”, nhưng vẫn có những trường hợp ngoại lệ. Bởi theo thống kê, cứ 100 phụ nữ uống thuốc tránh thai khẩn cấp thì có khoảng 1-2 người vẫn có thai mặc dù họ uống thuốc trong vòng 72 giờ đầu sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ.
Không phải tất cả phụ nữ đều có thể sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp, hay nói một cách đơn giản hơn, thuốc tránh thai khẩn cấp không phù hợp với tất cả mọi người. Những phụ nữ bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào trong thuốc hoặc có tình trạng bệnh lý, hoặc có tiền sử cá nhân hoặc gia đình mắc bệnh lý… không nên dùng thuốc tránh thai khẩn cấp.
Việc cố gắng sử dụng khi không phù hợp với cơ thể sẽ gây ra nhiều hậu quả đáng lo ngại hơn cho phụ nữ về mặt sức khỏe, sinh lý và khả năng sinh sản. Do đó, chị em nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn, hướng dẫn các biện pháp tránh thai khác phù hợp nhất với mình để đảm bảo an toàn và hiệu quả cao hơn.
Tác dụng phụ thường gặp của thuốc tránh thai khẩn cấp
Theo các chuyên gia y tế, uống thuốc tránh thai khẩn cấp khá hiệu quả và nhanh chóng trong việc ngừa thai. Tuy nhiên, loại thuốc này vẫn có nhiều tác hại nếu chị em uống không đúng cách. Chị em không nên lạm dụng thuốc, chỉ nên sử dụng trong những trường hợp thực sự cần thiết.
Một số tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp mà chị em phụ nữ cần biết:
Chu kỳ kinh nguyệt thay đổi
Thay đổi chu kỳ kinh nguyệt là tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp.
Xem thêm: Nên quan hệ tình dục bao nhiêu lần một tuần để có thai hiệu quả?
Thay đổi chu kỳ kinh nguyệt là một trong những tác dụng phụ thường gặp, bất kể là lần đầu tiên bạn dùng thuốc tránh thai khẩn cấp hay đã dùng phương pháp này nhiều lần. Lý do là thuốc tránh thai đường uống có chứa thành phần ức chế hormone sinh dục nữ và ngăn ngừa rụng trứng.
Tùy thuộc vào thể trạng của mỗi phụ nữ mà chu kỳ kinh nguyệt có thể đến sớm hơn hoặc muộn hơn bình thường. Trong trường hợp chu kỳ chậm một tuần, chị em nên đi khám bác sĩ và sử dụng que thử thai hoặc xét nghiệm máu để kiểm tra xem mình có thai hay không.
Chảy máu tử cung bất thường
Nhiều chị em đã từng bị chảy máu sau khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp. Đây được coi là một trong những tác dụng phụ đáng chú ý của thuốc tránh thai khẩn cấp, nhưng chị em không nên quá lo lắng. Hầu hết những trường hợp này đều không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Trong một số trường hợp, chảy máu kéo dài hơn hai ngày sau khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp nên được bác sĩ khám để điều trị. Ngoài ra, chảy máu tử cung bất thường cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn, vì vậy phụ nữ nên cẩn thận kiểm tra và điều trị ngay lập tức.
Chóng mặt và nôn mửa
Theo thống kê, có khoảng 50% phụ nữ cảm thấy buồn nôn sau khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp. Triệu chứng này khá phổ biến và chị em không cần quá lo lắng vì theo nghiên cứu và thực tế hiện nay, nó sẽ tự nhiên biến mất sau 1-2 tuần hoặc sớm hơn.
Tuy nhiên, nếu bạn bị nôn dai dẳng trong thời gian dài hơn thế, bạn nên xem lại chế độ ăn uống của mình. Đồng thời, bạn cũng nên loại bỏ những thực phẩm dễ gây kích ứng ra khỏi thực đơn của mình. Nếu cần thiết, hãy đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra sức khỏe và xác định chính xác nguyên nhân gây buồn nôn của bạn.
Cảm thấy mệt
Thuốc tránh thai khẩn cấp có thể khiến chị em phụ nữ cảm thấy mệt mỏi sau khi uống. Tình trạng này thường xảy ra ở những người lần đầu tiên uống thuốc tránh thai khẩn cấp và thường xảy ra vào buổi sáng, ảnh hưởng đáng kể đến năng lượng cả ngày, ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc hàng ngày của chị em phụ nữ.
Mệt mỏi cũng là một tác dụng phụ thường gặp khi dùng thuốc.
Tuy nhiên, tình trạng mệt mỏi chỉ kéo dài khoảng một hoặc hai ngày. Nếu sau thời gian này bạn vẫn cảm thấy mệt mỏi, khó chịu hoặc không thể nhấc người lên, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ ngay lập tức. Việc trì hoãn và chờ đợi các tác dụng phụ tự biến mất không phải là một ý kiến hay, nó có thể dẫn đến hậu quả nguy hiểm hơn.
Tác dụng phụ khác
- Thay đổi tâm trạng: Theo một nghiên cứu, phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp sẽ bị tăng hormone, có thể dẫn đến các tác dụng phụ như thay đổi tâm trạng. Các triệu chứng này khác nhau ở mỗi người tùy thuộc vào trạng thái cảm xúc chung của họ, nhưng nhìn chung, thuốc có thể gây ra thay đổi tâm trạng ở một mức độ nào đó.
- Ngăn chặn rụng trứng: Thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng kiểm soát quá trình rụng trứng và thụ tinh, ngăn cản sự thụ tinh của trứng và tinh trùng để tránh thai. Do đó, sử dụng thuốc tránh thai trong thời gian dài có thể ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng.
- Đau bụng kinh: Đau bụng kinh là tình trạng phổ biến ở những phụ nữ đang dùng thuốc tránh thai. Một số phụ nữ có thể bị đau bụng kinh vài ngày sau khi uống thuốc. Điều này có thể là do sự gián đoạn trong quá trình rụng trứng. Chườm nóng hoặc uống nước nóng có thể giúp giảm đau tạm thời.
- Đau vú: Đau vú hoặc vú to là tình trạng phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi 16-30 dùng thuốc tránh thai khẩn cấp. Triệu chứng này thường xảy ra vào thời điểm hành kinh và khi bắt đầu chảy máu, sẽ có đau và cơn đau có thể giảm dần.
- Giảm ham muốn tình dục: Thuốc tránh thai đường uống đôi khi có thể ảnh hưởng đến chức năng tình dục bằng cách làm giảm ham muốn tình dục hoặc gây ra ham muốn tình dục thấp. Tuy nhiên, điều này rất hiếm khi xảy ra, với một hoặc hai trong số 10 người dùng thuốc bị ảnh hưởng.
- Nhiễm trùng nấm men: Theo một nghiên cứu khác, thuốc tránh thai khẩn cấp có thể dẫn đến tái phát bệnh nấm candida âm đạo, một bệnh nhiễm trùng nấm men do mất cân bằng nội tiết tố. Nhiễm trùng này có thể gây đau âm đạo, khí hư bất thường, ngứa âm đạo và khô âm đạo.
- Các vấn đề về mắt: Các triệu chứng có thể bao gồm khô mắt, phù giác mạc, đục thủy tinh thể và các vấn đề về mắt khác. Nguyên nhân bao gồm mất nước, làm suy yếu các dây thần kinh mắt và estrogen cao, gây ra những thay đổi về độ dày của giác mạc.
- Cục máu đông: Thuốc tránh thai khẩn cấp thậm chí còn được khuyến cáo có thể gây ra huyết khối tắc mạch tĩnh mạch hoặc cục máu đông ở một số người, đặc biệt là ở những phụ nữ hút thuốc, thừa cân và trên 35 tuổi.
Hiệu ứng lâu dài
Lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp trong thời gian dài có thể gây tăng cân nhanh.
Xem thêm: Phụ nữ thường có những triệu chứng gì sau khi quan hệ tình dục?
Nhiều chị em thắc mắc không biết uống thuốc tránh thai khẩn cấp hàng tháng có được không hay uống 3 viên thuốc tránh thai khẩn cấp trong 1 tháng có được không? Trả lời câu hỏi này, các bác sĩ cho biết, theo hướng dẫn, thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ áp dụng cho người khỏe mạnh và không nên dùng quá 2 lần trong 1 tháng (mỗi lần chỉ 1 viên).
Việc sử dụng sai thuốc tránh thai khẩn cấp có thể dẫn đến một số tác dụng phụ và biến chứng sức khỏe lâu dài. Ví dụ:
- Tăng cân
- Rối loạn hô hấp
- Nguyên nhân gây ra bệnh trầm cảm
- Rối loạn huyết áp
Trong những trường hợp ít phổ biến hơn, mất cân bằng nội tiết tố do thuốc tránh thai khẩn cấp có thể gây ra các vấn đề về túi mật. Hoặc trong một số trường hợp, u nang buồng trứng có thể xảy ra trong khi dùng thuốc tránh thai, hoặc thậm chí là thai ngoài tử cung, liên quan đến các trường hợp khẩn cấp về phẫu thuật và có thể đe dọa tính mạng nếu được điều trị muộn.
Ai không nên sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp?
Hầu hết phụ nữ đều có thể dùng thuốc tránh thai khẩn cấp, kể cả những người không thể sử dụng các biện pháp tránh thai nội tiết tố khác như uống thuốc tránh thai hàng ngày, dùng miếng dán tránh thai, v.v. Tuy nhiên, phụ nữ tuyệt đối không nên sử dụng nếu có một trong các yếu tố nguy cơ sau:
- Dị ứng với bất kỳ thành phần nào trong thuốc tránh thai khẩn cấp.
- Tiền sử cá nhân hoặc gia đình mắc bệnh tim, hệ tuần hoàn, cục máu đông hoặc đột quỵ.
Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng sản phẩm.
Các bác sĩ khuyến cáo rằng thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ nên sử dụng trong những trường hợp quan hệ tình dục không được bảo vệ là hiếm, không phải trong trường hợp quan hệ tình dục thường xuyên, vì thuốc sẽ không có hiệu quả. Trong trường hợp quan hệ tình dục thường xuyên, phụ nữ nên cân nhắc các biện pháp tránh thai liên tục khác để đảm bảo hiệu quả và an toàn.
Ngoài ra, thuốc tránh thai khẩn cấp ít hiệu quả hơn ở phụ nữ béo phì hoặc thừa cân. Như một thử nghiệm lâm sàng trên những phụ nữ dùng thuốc tránh thai chỉ có progestin cho thấy, phụ nữ béo phì (BMI> 30) có nguy cơ mang thai cao gấp 3 lần so với phụ nữ không béo phì mặc dù dùng thuốc tránh thai khẩn cấp đúng cách.
Một số lưu ý về sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp an toàn
Ngày nay, phụ nữ có thể dễ dàng mua thuốc tránh thai khẩn cấp vì chúng được bán tại các hiệu thuốc mà không cần đơn thuốc của bác sĩ. Tuy nhiên, để tránh những tác hại của thuốc tránh thai khẩn cấp, phụ nữ cần hiểu rõ về thuốc, các khuyến cáo cũng như chống chỉ định (đặc biệt là đối với trẻ vị thành niên). Cụ thể:
- Hãy nghiên cứu kỹ các thành phần của thuốc mà bạn định sử dụng và kiểm tra cơ thể để xem thuốc có phù hợp với bạn không.
- Bạn chỉ nên sử dụng tối đa 2 viên/tháng để tránh ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, đặc biệt là chức năng sinh sản.
- Nếu sử dụng quá liều khuyến cáo, bạn cần chú ý những dấu hiệu bất thường ở cơ thể để đi khám sớm và can thiệp kịp thời.
- Thuốc chỉ có tác dụng tránh thai trong khoảng thời gian quy định, vì vậy cần uống càng sớm càng tốt.
Một điều nữa cần lưu ý là việc uống thuốc tránh thai không giúp phụ nữ loại bỏ nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs). Do đó, để chủ động phòng tránh thai và các bệnh STD, phụ nữ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn các biện pháp phù hợp và hiệu quả hơn.
Nhìn chung, mặc dù là giải pháp cần thiết và khá hiệu quả cho những tình huống “khẩn cấp”, thuốc tránh thai khẩn cấp vẫn được khuyến cáo sử dụng với một số triệu chứng không mong muốn. Hy vọng bài viết của CondomViet đã giúp chị em phụ nữ hiểu rõ hơn về tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp và biết cách sử dụng an toàn, hiệu quả!
Xem thêm các bài viết liên quan:
Xuất tinh ngoài trời có ảnh hưởng tới sức khỏe không?
Tâm lý của con gái sau khi quan hệ tình dục như thế nào?
Bạn có thể mang thai ngay lần quan hệ đầu tiên không?